Tip 1: Wees voorbereid
Uit een enquete bleek dat 60 procent van de automobilisten wel eens moeite heeft met een voorrangsvoertuig om die snel en veilig voor te laten. Maar liefst 90 procent van de gevraagden gaf aan behoefte te hebben aan voorlichting.
Zeker een beginnende leerling kan in paniek raken wanneer hulpdiensten met optische signalen en geluidssignalen naderen. Wij bespreken daarom van te voren wat de regels en afspraken zijn, zodat de leerling verschillende scenario’s kan bedenken om zo de situatie veilig op te lossen.
Tip 2: Overtreed geen verkeersregels
Bestuurders moeten zich ook in dit soort noodgevallen aan de verkeersregels houden. Het is niet toegestaan om de maximumsnelheid te overschrijden of even door rood licht te rijden om ruim baan te maken. Als er geen ruimte is, rijd dan door met dezelfde toegestane snelheid. Het is namelijk belangrijk dat de bestuurder zich zo voorspelbaar mogelijk gedraagt.
Tip 3: Voorrangsvoertuigen gaan wel voor
Voorrangsvoertuigen mogen wél afwijken van de verkeersregels, mits dit de uitoefening van hun taak bevordert. Bijvoorbeeld in het geval waarbij een mens in een levensbedreigende situatie verkeert. Of bij het voorkomen van een levensbedreigende situatie en een ernstige verstoring van de openbare orde. Blijf dus altijd alert.
Stel de leerling rijdt op een voorrangsweg en er komt een voorrangsvoertuig uit een van de zijstraten, dan moet de leerling dat voertuig voor laten gaan. Het maakt daarbij niet uit of de bestuurder zelf op de voorrangsweg rijdt.
Voorrangsvoertuigen met zwaailichten en geluidssignalen volgen strenge richtlijnen. Dit soort voertuigen mogen met toestemming van de meldkamer in beperkte gevallen gebruikmaken van de signalen.
Tip 4: Blijf kalm en rustig
Dit geldt voor de leerling én de rijinstructeur. Het is heel gevaarlijk om plotseling te remmen. Vervolg de weg en wacht tot er op een veilige manier ruimte gemaakt kan worden. Oordeel zelf als instructeur of de leerling de situatie zelf kan oplossen, of dat er een handje geholpen moet worden. “Ik leg steevast een hand op het stuur. Dan weet ik zéker dat ik bij een paniekreactie van mijn cursist op tijd ben met een eventuele ingreep,”. Uiteindelijk blijft de instructeur de juridische bestuurder.
Tip 5: Neem op tijd waar
Het is soms lastig een voorrangsvoertuig op tijd op te merken. Uit onderzoek blijkt dat het vaak voorkomt dat bestuurders het voorrangsvoertuig laat opmerken, vooral als deze van achteren nadert. Het is daarom belangrijk dat er voldoende gescand wordt. Stilstaan betekent niet dat de leerling niet meer op hoeft te letten, er kan zich altijd nog een gevaarlijke situatie voordoen. De bestuurder moet natuurlijk zorgen voor genoeg ruimte tussen hem en de voorligger.
Tip 6: Wijk alleen uit als het kan
Wijk alleen uit naar verharde weggedeelten, zoals parkeerhavens. Het kan wel een instinctieve reactie zijn om gelijk naar de berm uit te wijken, maar dit kan heel gevaarlijk zijn, zeker op provinciale wegen. Is er geen ruimte om uit te wijken? Blijf dan op de weg rijden met de maximaal toegestane snelheid en houd daarbij zoveel mogelijk rechts. De bestuurder van het voorrangsvoertuig zoekt zelf wel een geschikt moment om in te halen.
Rijd de bestuurder op een rotonde, blijf dan als dat mogelijk is, de rotonde volgen totdat het voorrangsvoertuig de rotonde heeft verlaten. Dit kun je scharen als een extra rondje van de zaak.